Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Gabar’da günlük 100 bin varil üretim kapasiteli petrol bulunduğunu açıklamasının ardından Türkiye’nin petrol üretimi yeniden gündeme geldi. Elde edilen bilgilere göre; 2022 yılının prestijiyle Türkiye’de toplam 5 bin 532 kuyu bulunuyor ve bu kuyularda 10 milyon 534 bin 898 metre sondaj yapıldı. Açılan kuyuların 2.236’sında üretim gerçekleştirilmiştir.
ÜRETİM 3,5 MİLYON TONU AŞTI
1999 yılında Türkiye’de 2 milyon 939 bin 896 ton ham petrol üretildi. 2020 yılına kadar üretim 2 milyon bandında iken 2020 yılının prestijiyle 3 milyon tonun üzerine çıktı. 2020 yılında 3 milyon 202 bin 924 tona ulaşan üretim, 2021 yılında 3 milyon 441 bin 659 tona, 2020 yılında ise 3 milyon 441 bin 659 tona ulaştı. 2022’de 583 bin 40 ton.
1,2 MİLYAR TON REZERV
2022 sonunda yapılan tespitlere göre Türkiye’de 8 milyar 304 milyon 261 bin 249 varil yani 1 milyar 205 milyon 926 bin 331 ton petrol rezervi bulunuyor. Bunun 239 milyon 659 bin 1 tonu ‘üretilebilir’ olarak fiyatlanıyor. Kümülatif üretim 168 milyon 829 bin 912 ton olarak hesaplanırken, kalan üretilebilir petrol ölçüsü 70 milyon 829 bin 89 ton oldu. Günde 100.000 varillik yeni bir keşifle, bu ölçümler doğal olarak daha da yükselecek.
BAĞIMLILIK YÜZDE 80’E İNECEK
Türkiye’nin en kaliteli petrolünün çıkarıldığı yeni bölgeye Şehit Aybüke Yalçın’ın adı verilirken, 100 bin varillik yeni üretimin ekonomimize yıllık katkısı 2.9 milyar dolar civarında olacak. Petrolde dışa bağımlılık oranı yüzde 90’lardan yüzde 80’lere inecek. Bu sahadan üretilen petrol, ülkedeki toplam üretimden fazla olacaktır.
3 DOLAR DAHA PAHALI
Petrol kalitesinde en yüksek derece 42 API (Amerikan Petrol Enstitüsü) olarak belirlenirken, kalitenin dünya ortalaması 22 API düzeyindedir. Yağ kalitesini belirleyen API’nin maliyeti arttıkça yağın fiyatı da artıyor. Genel olarak, 26 API üzerinden her 1 API artışı için varil başına 0,2 sentlik bir fiyat artışı söz konusudur. Gabar yağı da 41 API olarak tespit edildi. Bu nedenle yeni keşfedilen petrol varil başına 3 dolar daha fazla fiyatla satılacak.
ESMA ÇEVİK’TE ÜRETİM DEVAM EDİYOR
Geçen Aralık ayında Gabar Dağı’nda net petrol rezervi 150 milyon varil olan bir saha keşfedildi. Bu alana Şehit Esma Çevik’in adı verilirken, 2022 yılında karada yapılan ilk 10 keşiften biri olan bu alanda rezerv maliyetinin yaklaşık 12 milyar dolar olduğu açıklandı.
Geçen yılki keşfin 35 API’ye mal olduğu belirtilirken, tespit edilen rezervin kalitenin yüzde 80’i anlamına geldiği ifade edildi. O bölgede günlük 9-10 bin varil üretim devam ediyor. Cizre’ye 20 kilometre uzaklıktaki yeni petrol sahasının, Şehit Esma Çevik sahasından 4 kat daha büyük olduğu belirtildi.
Kuyuların yüzde 63’ü TPAO’nun elinde
Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) ve Maden Tetkik Arama (MTA) Genel Müdürlüğü başta olmak üzere yerli, yabancı ve yerli-yabancı ortaklıklı şirketler Türkiye genelinde faaliyet göstermektedir. Türkiye’deki 5.532 kuyunun 3.407’si TPAO’ya, 104’ü MTA’ya, 346’sı diğer yerli şirketlere, 1.304’ü yabancı şirketlere, 371’i yerli ve yabancı ortaklı şirketlere ait.
BAKANLIK DÖNMEZ: MOTOR KALİTESİ
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, terörden arındırılan bölgelerde yoğun araştırma yapıldığını söyledi. Dönmez, “Gerçekten çok kaliteli, neredeyse dizele yakın bir yağ keşfettik. Hidratlı olmak da çok önemlidir. Dolayısıyla işlenme kolaylığı ve maliyet açısından çok avantajlı.”
Geçen yılı günlük 80 bin varil üretimle kapattıklarını kaydeden Dönmez, “Bunun 65 bin varili TPAO, kalan 15 bin varili ise özel sektör firmaları tarafından üretiliyor. Yıl sonunda 100 bin varile ulaşmış olacağız. Türkiye’nin ihtiyacının yüzde 10’unu karşılarken, Türkiye’nin ihtiyacının yüzde 20’sini de karşılamış olacağız” dedi.
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu da “Gabar Dağı’ndan müjde geldi. Makine uç kırıyordu, yere çok sert dayandı ama onu geçip Türkiye’nin en büyük rezervlerinden birini, Suudi Arabistan kalitesinde yakaladılar” dedi.
COŞKUN BAŞBUĞ: BU BAŞLANGIÇ
Terör ve güvenlik uzmanı emekli istihbarat albay Coşkun Başbuğ, Türkiye’nin terör yüzünden petrolünü çıkaramadığına dikkat çekerek, bunun daha başlangıç olduğunu söyledi. Doğu ve Güneydoğu Bölgelerinde uzun süre görev yaptığını belirten Başbuğ, şu ifadeleri kullandı:
“Demiryoluyla ayrılmış sınırdan bahsediyoruz. Burada Suriye tarafında ‘at başı’ dediğimiz 3-5 metre ötede petrol arama faaliyetleri devam ediyor, petrol çıkarıyorlar. Demiryolunun Türkiye tarafında yaprak kıpırdamıyor. Bu hem akla, hem bilime hem de bilime karşı utanç verici bir itiraftı. Petrol olduğunu bildiğimiz halde neden çıkaramadık; terör vardı. Petrol gücünü elinde tutan emperyalist devletler onu çıkarmamızı istemediler.
Bölgeyi terörden arındırdık. Arayan bulur mottosuyla yola çıktık ve petrolü bulmaya başladık. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ‘Ey teröristler! ‘Sizi o petrol kuyularına gömeceğiz’ diyenler aslında petrolün üzerini örtüyor, üzerini örtüyor ve teröre zemin hazırlıyor. Bu saldırı ile onları o kuyulara gömdük” dedi.
“Benzer Keşifler GERÇEKLEŞEBİLİR”
Bölgede çok sayıda yer altı zenginliği olduğunu vurgulayan Başbuğ, “Biz bunları çıkaracak teknolojiye, istihbarata ve siyasi iradeye sahibiz. Önümüzdeki günlerde Türkiye’nin sadece bir enerji nakil istasyonu değil, ‘enerjinin sahibi ülke’ olduğunu da göreceğiz. Gabar’daki hamle çok önemli. Yeni Gabarlar, benzer keşifler gelebilir.”
